Getap Hakkında Yapılan Araştırmalar
BİLİŞSEL EĞİTİMİN İLERİ DERECEDE İSPATI
Uluslararası Sağlık Örgütü tarafından desteklenerek hazırlanan rapor, bilişsel gerilemede, insan zihnin fonksiyonlarında meydana gelen birtakım yavaşlamaların neden olduğu problemlerde, ileride ortaya çıkması muhtemel Alzheimer ve türevi hastalıkların geciktirilmesinde ya da tamamen engellenebilmesindeki yöntemler hakkında kapsamlı bir literatür değerlendirmesi sunmaktadır. Raporda diyet, diyete bağlı ilaveler, fiziksel egzersizler, sosyal sorumluluklar ve diğer boş vakit aktiviteleri kapsayan faktörler bdeğerlendirilmiştir. Bilişsel gerileyişin önlenmesinde sadece bilişsel uygulamaların ciddi anlamda geriletici etkiye sahip olduğuna dair ileri derece bulgular elde edilmiştir. Eğer hala, bilişsel gerilemelerde bahsi geçen aktivitelerin risk azaltıcı etkilerinin olduğunu düşünüyorsanız; bu rapor, sadece bilişsel uygulamaların risk azaltıcı özelliklerinin olduğu dile getirmektedir.
GETAP Çocuğunuzun geleceğini belirler
Yaklaşık 800 sayfalık bu araştırma metni, Amerika Birleşik Devletleri Uluslararası Sağlık Örgütü’nün bir departmanı olan Sağlık Hizmetleri Araştırma ve Kalite Uygulama Merkezi kontrolünde “Duke-Bulgu” tarafından hazırlanmıştır. Bu kapsamlı rapor, Ulusal Sağlık Örgütü’nün “Zihin Odaklı Bilişsel Gerileyişi Önleme” konferansını desteklemek maksadıyla neşredilmiştir. Bu konferans, bilişsel problemlerin ve zihinsel aktivitelerdeki yavaşlamanın tedavisi hakkında fikir teatisi etmek maksadıyla farklı sağlık alanlarından, branşlarında uzman kişileri bir araya getirmiş olması bakımından ayrıca önem arz etmektedir. Bu düzlemde hazırlanmış bu rapor da risk faktörlerini ve potansiyel tedavi yöntemlerini aşırıya kaçmadan, mutedil bir yaklaşımla ele almaktadır.
Hakikaten, zihin geliştirici birtakım uygulamalar, bilişsel problemleri önleme ve geriletme hususunda çok başarılı bir yöntem olduğunun kanıtları, bu raporda teferruatla izah edilmektedir. Kontrollü deneyler de göstermektedir ki; bilişsel gerilemeler, düzenli uygulanan bilişsel egzersizler, bilimsel tabanlı hazırlanan bir takım uygulamalar aracılığıyla ciddi bir şekilde tedavi edilebilmektedir. Hazırlanan bu raporda, kesinlik kazanmış ileri derecedeki bulgular açıkça belirtilmiştir.
Elbette, kendinize diğer şekillerde dikkat etmemeniz gerektiğini telkin etmiyor bu rapor. Her ne kadar düşük bir derecede olsa da, diyet, fiziksel aktiviteler ve bazı diğer boş vakit aktiviteleri de bilişsel gerileyiş ile belli ölçülerde ilişkiler barındırmaktadır. Bunlar, insanın zihin gelişimi için yapılabilecek güzel şeylerdir; ancak yazarlar, bu tür aktivitelerin kesinlikle yeterli olmadığını vurgulamaktadırlar. İnsanlar yediklerine dikkat ederek, boş zamanlarını çeşitli aktivitelerle değerlendirerek herhangi bir zarar elde etmezler.
GETAP EGZERSİZLERİ HAKKINDA BİR DEĞERLENDİRME
Mevlüt Cırık
GETAP zihin egzersizleri, bireylerin iki alanda gelişimlerini desteklemek hedefiyle ortaya çıkmıştır. Bu alanlardan ilki bireyin zekâ gelişimidir. Diğeri ise Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) olarak adlandırılan ve günümüzde her 20 çocuktan birinde görülen rahatsızlığı gidermektir.
ZEKÂ
Literatüre baktığımızda zekânın birçok tanımının yapıldığını görmekteyiz. Bunun sebebi de zekânın değişken ve karmaşık bir yapıya sahip olmasıdır. Algılama, değerlendirme, akıl yürütme, düşünme, öğrenme, eski öğrenilen ile yeni öğrenilenler arasında ilişki kurabilme, sorun çözme ve çevre ile uyum sağlama gibi kavramlar zekâyla doğrudan ilişkili kavramlardır.
Zekâ; Stern’e göre bireyin kendi fikirlerini karşılaştığı yeni durumlara uydurabilmesi, Thurndike’a göre gerçek ve olgular arasında iyi seçimler yapabilmek, Terman’a göre soyut düşünme becerisi, Freeman’a göre duyusal kapasite, algılama kapasitesi, esneklik, hayal gücü ve hızlı cevaplamak, Dearborn’a göre öğrenme ve deneyimlerinden yarar sağlamak olarak tanımlamıştır (Sternberg, 2012). Bu tanımlar ışığında zekâ kısaca “problem çözme becerisi” olarak tanımlanabilir.
Zekâ Gelişir Mi?
Zekâyı tanımlayan kuramlar incelendiğinde, zekânın birçok alt bileşen ve beceriden oluştuğu görülmektedir. Örneğin McGrew’in 1997 yılında Cattell-Horn’unGf-Gc modeli ve Carroll’un üç katmanlı zekâ modelini bütünleştirerek oluşturduğu Cattell-Horn-Carroll (CHC) Bilişsel Beceriler Modeli’nde 10 geniş beceri alanı yer almaktadır.
